སེམས་འདུལ་བའི་རིམ་པ།

རྩོམ་པ་བོ་བཛྲ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱ་མཚོ། 

  རང་ཅག་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཐོག་མེད་ནས་ད་ལྟའི་བར་སེམས་ཀྱི་དབང་དུ་སོང་། སེམས་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་སོང་བས། ལུས་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་མྱོང་དང་མྱོང་བཞིན་མཆིས་པ་འདི་ཉིད་ཡིན། དེས་ན་སེམས་རང་གི་དབང་དུ་བྱ་ཕྱིར་བསྒོམ་བྱེད་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་གནས་པའི་ཐབས་རིམ་པ་དགུ་བོ་འདི་ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ།།དེ་ཡང་སེམས་གནས་དགུ་ནི། དང་བོ། འཇོག་པ། གཉིས་པ། རྒྱུན་དུ་འཇོག་པ། གསུམ་པ། བླན་ཏེ་འཇོག་པ། བཞི་བ། ཉེ་བར་འཇོག་པ། ལྔ་བ། དུལ་བར་བྱེད་པ། དྲུག་པ། ཞི་བར་བྱེད་པ། བདུན་པ། རྣམ་པར་ཞི་བར་བྱེད་པ། བརྒྱད་པ། རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ། དགུ་བ། མཉམ་པར་འཇོག་པ་རྣམས་སོ། །

  དང་བོ་སེམས་འཇོག་པ་ནི། རང་ཅག་སེམས་མ་སྦྱངས་པ་རྣམས་ནི་སྤྲེའུ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་འདུག་ས་གཅིག་ནས་སྡོད་མི་ཚུགས་པའམ། རྟ་རྒོད་ལམ་ལ་ཇི་བཞིན་མི་འགྲོ་བ་དེ་ལྟར། དམིགས་པ་ལ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་གནས་དཀའ་ཞིང་རྒྱུན་དུ་ཕྱི་རོལ་དུ་གཡེངས་ནས་ཡོད་པའི་སེམས་དེ་ཉིད། ཕྱི་རོལ་དུ་གཡེངས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་ཏེ་ནང་དུ་དམིགས་པ་ལ་གཏོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། སྐབས་འདིར་རྣམ་རྟོག་ཇེ་རྒོད་ལ་སོང་བ་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་སྐྱེ་ཡང་། དོན་དངོས་སུ་རང་སེམས་ལ་རྣམ་རྟོག་བྱུང་བ་སྔོན་ལ་ལྟོས་ཏེ་ངོས་ཟིན་པ་ཡིན་གྱི། ཇེ་མང་དུ་སོང་བ་ནི་མིན་ནོ།།དེས་ན་འདི་ནས་བཟུང་སེམས་དམིགས་པ་གནས་པའི་འགོ་ཚུགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནམ་སྙམ།།  

  གཉིས་པ་རྒྱུན་དུ་འཇོག་པ་ནི། སེམས་དང་བོའི་སྐབས་སུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་ལ་གཡེངས་པ་ལས་ནང་དུ་བསྡུ་བའི་འགོ་ཚུགས་པ་ཙམ་ལས། ནང་གི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཆེར་གནས་མི་ཐུབ་མོད། འདིར་ནི་སྔོན་ལ་ལྟོས་ན་ཅུང་རྒྱུན་མཐུད་དེ་དང་བོར་གཏད་པའི་སེམས་དེ་ཉིད་གཞན་དུ་མི་གཡེང་པར་དམིགས་པ་དེ་ལ་སེམས་འཇོག་ནུས་ཏེ། དཔེར་ན་མ་ཎི་འཕྲེང་སྐོར་གཅིག་ཙམ་གྱི་ཡུན་ལ་སེམས་དམིགས་པ་ལས་མ་གཡེངས་པར་འཇོག་ནུས་པར་བཤད་དོ།།

  གསུམ་པ་བླན་ཏེ་འཇོག་པ་ནི། བརྗེད་ངས་ཀྱིས་ཡེངས་ཏེ་ཕྱི་རོལ་དུ་གཡེངས་ན་དེ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་སླར་ཡང་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་སེམས་འདོགས་པ་ལ་བྱའོ།།སྐབས་འདིར་སེམས་དམིགས་པ་གནས་པ་ཅུང་མང་ལ་གཡེངས་པ་སྔར་ལས་ཅུང་ཉུང་བར་མངོན་ནོ།།

  བཞི་བ་ཉེ་བར་འཇོག་པ་ནི། སྒོམ་རིམ་དང་བོ་ལས།རྣམ་གཡེངས་སྤངས་ནས་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་འབད་པས་འཇོག་པ་ལ་བཤད་ཅིང་། ཤེར་ཕྱིན་མན་ངག་ལས་ནི། སེམས་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱ་ཆེ་ལས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྡུས་ཏེ་ཕྲ་བར་བྱས་ནས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཇོག་པ་ལ་བཤད། ཉན་ས་ལས། དང་བོར་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་སྟེ་སེམས་ཕྱི་རོལ་དུ་མི་གཡོ་བ་ལ་བཤད་དེ། དྲན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་ནས་བརྗེད་ངས་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་དུ་གཡེང་བར་མི་བྱེད་པའོ།།མདོར་ན་སྐབས་འདིར་དྲན་པའི་སྟོབས་སྔར་ལས་ཆེ་བས་དམིགས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གཡེངས་པའི་གོ་སྐབས་ཅུང་ཉུང་བ་དེའི་ཕྱིར་སྔ་མ་རྣམས་ལས་ཤིན་ཏུ་བརྟན་ན་ཡང་། འོན་ཀྱང་བྱིང་བའི་གཉེན་པོ་ལ་ཧ་ཅང་འབད་དགོས་སོ།།

  ལྔ་བ་དུལ་བར་བྱེད་པ། སེམས་འདི་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་བསམས་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཞིག་གོ།ཉན་ས་ལས་ནི་གཟུགས་སོགས་ཡུལ་ལྔ་དང་དུག་གསུམ་དང་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཀྱི་མཚན་མ་གང་རུང་གིས་སེམས་གཡེངས་ན་དང་བོ་ནས་དེ་དག་ཉེས་དམིགས་སུ་བཟུང་ནས་མཚན་བཅུ་བོ་དེ་དག་གིས་སེམས་འཕྲོར་མི་སྟེར་བ་ལ་བཤད་དོ།།དེ་ཡང་སེམས་གནས་བཞི་བའི་སྐབས་སུ་སེམས་དམིགས་པ་ལས་གཡེངས་བའི་གོ་སྐབས་ཆེས་ཉུང་ན་ཡང་། སེམས་ནང་དུ་བསྡུ་དྲག་ན་བྱིང་བ་ཕྲ་མོ་འབྱུང་ཉེན་ཆེ་བས། སེམས་གནས་ལྔ་བའི་སྐབས་ཏུང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་བསྒོམས་ནས་སེམས་གཟེངས་བསྟོད་དགོས།

  དྲུག་པ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ནི། རྣམ་གཡེང་ལ་སྐྱོན་དུ་བལྟས་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མི་དགའ་བ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཞིག་ལ་བྱའོ།།དེ་ཡང་སེམས་ལྔ་བ་དུལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་པའི་སྐབས་གཙོ་བོར་བྱིང་བ་འབྲིང་དང་ཕྲ་བ་འགོག་ཆེད་སེམས་དགའ་བའི་གཟེངས་བསྟད་དེ་བྱིང་བ་དུལ་ཡང་། གཡེང་བ་ཕྲ་མོ་མངོན་དུ་འགྱུར་སྲིད་པས། འདིར་ནི་གཙོ་བོར་རྣམ་གཡེང་ལ་སྐྱོན་དུ་བལྟས་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ལ་མི་དགའ་བ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ།།ཉན་ས་ལས་ནི་འདོད་པའི་རྣམ་རྟོག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་རྟོག་དང་འདོད་པ་ལ་འདུན་པའི་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་ཉོན་གྱིས་སེམས་འཁྲུགས་ན། དང་བོ་ནས་དེ་ལ་ཉེས་དམིགས་སུ་བཟུང་སྟེ་རྣམ་རྟོག་དང་ཉེ་ཉོན་དེ་དག་ལ་སེམས་འཕྲོ་རུ་མི་སྟེར་བ་བཤད་དོ། ། 

  བདུན་པ་རྣམ་པར་ཞི་བར་བྱེད་པ་ནི། ཆགས་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་རྨུགས་གཉིད་སོགས་རྣམ་པར་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞིག་གོ། ཉན་ས་ལས་ནི་བརྗེད་ངས་སྐྱེས་ནས་རྣམ་རྟོག་དང་ཉེ་ཉོན་བྱུང་ན་བྱུང་ངོ་ཅོག་དང་དུ་མི་ལེན་པར་སྤོང་བ་ལ་བཤད་དོ།།དེས་ན་སྐབས་འདིར་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱི་སྟོབས་ཆེ་བས་བྱིང་རྒོད་འབྱུང་བའི་ཉེན་ཆེར་མེད་ཀྱང་། ད་དུང་བྱིང་རྒོད་ཕྲ་མོ་ལ་ཉེས་དམིགས་སུ་བལྟས་ནས་བརྩོན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་དེ་སྤོང་བ་ལ་འབད་དགོས་སོ།།

  བརྒྱད་པ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་ནི། འབད་མེད་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱེད་པའམ། བྱིང་རྒོད་ཕྲ་མོ་ཙམ་གྱི་བར་ཆད་མེད་པར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འཇོག་ནུས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞིག་གོ། སྐབས་འདིར་ཐུན་འགོ་ལ་ཅུང་ཟད་འབད་པ་བྱས་ཙམ་གྱིས་ཐུན་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་རིང་ལ་བྱིང་རྒོད་མི་འབྱུང་ངོ་།།དེ་ཡང་སེམས་ལ་དབང་མ་འབྱོར་གོང་དུ་བྱིང་རྒོད་ལ་སྟོབས་ཤུགས་ཧ་ཅང་ཆེ། དེ་ནས་སེམས་འདུལ་བའི་ཐབས་ཡང་དག་པར་ཉམས་སུ་བླངས་པས་རིམ་གྱིས་དེའི་ནུས་སྟོབས་ཇེ་ཞན་དུ་འགྲོ། མཐར་དེའི་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ།།དེས་ན་སེམས་གནས་བརྒྱད་པའི་སྐབས་འདིར་རང་རྒྱུད་ཀྱི་བྱིང་རྒོད་དེ་ཕམ་པར་བརྒྱབ་ཟིན་པའི་དགྲ་བོ་བཞིན་དུ་རང་རྒྱད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་བྱས་འདུག་པར་མངོན་ནོ།།

  དགུ་བ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ནི། སྒོམ་རིམ་ལས་སེམས་མཉམ་པར་གྱུར་བ་ན་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པ་ལ་གསུངས་ཤིང་། ཤེར་ཕྱིན་མན་ངག་ལས་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་གོམས་པས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་ཅིང་རང་དབང་ཐོབ་པ་ལ་གསུངས། ཉན་སར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་ཤིང་། དེའི་དོན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། ཀུན་ཏུ་བསྟེན་ཅིང་གོམས་པར་བྱས་ལན་མང་དུ་བྱས་པའི་རྒྱུས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་དང་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པའི་ལམ་ཐོབ་ཅིང་། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུན་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ།།ཞེས་གསལ་བར་གསུངས་པ་ལྟར་རོ།།དེས་ན་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ཞེས་པ་ནི་མདོར་བསྡུས་ན། འབད་རྩོལ་མི་ལྟོས་པར་ཏིང་ངེ་འཛིན་རང་བབས་སུ་འཆར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དགུ་བ་དེ་ལ་བྱའོ།།

   འོ་ན་དེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱོན་མེད་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཐོག་མར་ཟོན་བྱེད་དགོས་སའི་ཉེས་པ་གང་དག་ཡོད་ཅེ་ན། རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོས་དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་ལས། ཉེས་པ་ལྔ་སྤོང་འདུ་བྱེད་བརྒྱད།།བསྟེན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ།།ལེ་ལོ་དང་ནི་གདམས་ངག་རྣམས།།བརྗེད་དང་བྱིང་དང་རྒོད་པ་དང་།།འདུ་མི་བྱེད་དང་འདུ་བྱེད་དེ།།འདི་དག་ཉེས་པ་ལྔར་འདོད་དོ།།ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱོན་མེད་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཟོན་བྱེད་དགོས་པའི་ཉེས་པ་ནི་ལྔ་སྟེ། ལེ་ལོ་དང་། གདམས་ངག་རྣམས་བརྗེད་པ་དང་། བྱིང་རྒོད་དང་། མི་རྩོལ་བ་དང་། འདུ་བྱེད་པ་དང་ལྔ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ།། གོང་དུ་བཤད་པའི་ལྔ་བོ་དེ་ལས་དང་བོ་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསར་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཉེས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཚུལ་ནི། ༼༡༽སྦྱོར་བའི་ཚེ་ལེ་ལོ་ཉེས་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། ལེ་ལོ་ཞེས་པ་ནི། ཡུལ་དགེ་བའི་ཆོས་གང་ལ་དམིགས་ཀྱང་སེམས་སྤྲོ་བ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན། བྱེད་ལས་དགེ་བའི་བྱ་བ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་སེམས་བྱུང་ཞིག་ལ་ཟེར་ཞིང་འདིར་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ལ་མི་སྤྲོ་བའི་སེམས་བྱུང་ངོ་།།དབྱེ་ན། སྙོམ་ལས་བྱ་བ་ངན་ཞེན་སྒྱུད་ལུག་གི་ལེ་ལོ་གསུམ་ཡོད།༼༢༽ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རྩོལ་བའི་ཚེ་གདམས་ངག་བརྗེད་པ་ཉེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་དམིགས་པ་བརྗེད་ན་དེ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། ༼༣༽མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཚེ་བྱིང་རྒོད་གཉིས་ཉེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་སེམས་ལས་རུང་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ༼༤༽བྱིང་རྒོད་བྱུང་བའི་ཚེ་མི་རྩོལ་བ་ཉེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་དེ་གཉིས་ཞི་བར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ༼༥༽བྱིང་རྒོད་དང་བྲལ་ཚེ་འདུ་བྱེད་པ་ཉེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་སེམས་གཡེང་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཕེལ་མི་ཐུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པའི་ཉེས་པ་མང་ནའང་འཇིགས་མི་དགོས་ཏེ། དེ་དག་སྤོང་བྱེད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་ལས། གནས་དང་དེ་ལ་གནས་པ་དང་།།རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུའོ།།དམིགས་པ་བརྗེད་པར་མ་གྱུར་དང་།།བྱིང་དང་རྒོད་པ་རྟོགས་པ་དང་།།དེ་སྤོང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དང་།།ཞི་ཚེ་རྣལ་དུ་འཇུག་པའོ།།ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ལེ་ལོའི་གཉེན་པོར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དོན་གཉེར་གྱི་འདུན་པ་དང་། དེའི་ཕན་ཡོན་མཐོང་བའི་དད་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རྩོལ་བ་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། རྩོལ་བའི་འབྲས་བུ་ཤིན་སྦྱངས་བཞི་དང་། དམིགས་པ་བརྗེད་པའི་གཉེན་པོར་དྲན་པ་དང་། བྱིང་རྒོད་ངོས་མི་ཟིན་པའི་གཉེན་པོར་ཤེས་བཞིན་དང་། བྱིང་རྒོད་བྱུང་ཚེ་གཉེན་པོ་འདུ་མི་བྱེད་པའི་གཉེན་པོར་འདུ་བྱེད་པ་དང་། བྱིང་རྒོད་ཀྱི་རྩེ་བཅག་ཚེ་འདུ་བྱེད་པའི་རྩོལ་བའི་གཉེན་པོར་འདུ་མི་བྱེད་པ་སྟེ་བརྒྱད་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདིའི་སྐབས་ཀྱི་ཤེས་བཞིན་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒྲུབ་པའི་ཚེ་བྱིང་རྒོད་བྱུང་མ་བྱུང་བྱ་ར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་ཞིག་གི་མིང་ངོ་།།དབུ་མ་སྙིང་བོ་ལས། ཡིད་ཀྱི་གླང་བོ་ལོག་འགྲོ་བ།།དམིགས་པའི་ཀ་བ་བརྟན་པོ་ལ།།དྲན་པའི་ཐག་པས་ངེས་བཅིངས་ནས།།ཤེས་རབ་ལྕགས་ཀྱུས་རིམ་དབང་བྱ།།ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཏིང་འཛིན་བསྒྲུབ་པ་ལ་དྲན་ཤེས་གཉིས་ཟུང་འབྲེལ་བྱེད་དགོས་ཏེ། དྲན་པས་སེམས་དམིགས་པ་ལ་གནས་པ་དེ་བྱིང་རྒོད་ཀྱི་དབང་དུ་སོང་ན་གླང་བོ་ཆེ་མ་དུལ་བ་ལྕགས་ཀྱུས་འདུལ་བ་ལྟར་ཤེས་བཞིན་གྱིས་བྱིང་རྒོད་ཡོང་མི་ཡོང་བྱ་ར་བྱས་ནས་དེའི་དབང་དུ་མི་གཏོང་བ་ཞིག་དགོས་པའི་ཕྱིར། སེམས་རང་གི་དབང་བྱ་བ་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པའི་ཉེས་པ་ལྔ་ཇི་ལྟར་བྱུང་ཚུལ་དང་། དེ་སྤོང་བའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་ཇི་ལྟར་བསྟེན་ཚུལ་དང་། སེམས་རང་གི་དམིགས་པ་ལ་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དགུ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་ཚུལ་སོགས་ནི་མདོར་བསྡུས་ཙམ་ཞིག་གོང་དུ་བཤད་ཟིན་པ་དེ་ལྟར་ལགས་ལ། ད་དུང་འདིའི་སྐབས་སུ་ངེས་པར་ཤེས་དགོས་པ་སྟོབས་དྲུག་དང་ཡིད་བྱེད་བཞིའི་སྒོ་ནས་སེམས་གནས་དགུ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་ཚུལ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཞིག་བཤད་པར་འདོད་དོ།།